Bằng lái xe có được cấp lại nếu trốn nộp phạt? hoặc đã bỏ bằng lái khi bị phạt?

Lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) cả nước đang tạm giữ “bất đắc dĩ” hàng nghìn giấy phép lái xe (GPLX) vi phạm do lái xe bỏ không đến nộp phạt để nhận lại. Các trường hợp này bị đề xuất không được cấp GPLX mới. Cùng văn phòng luật sư Cần Thơ Khôi Luân tìm hiểu qua bài bào bên dưới.

Bằng lái xe sẽ không được cấp lại nếu bỏ bằng lái, trốn nộp phạt-1

GPLX có được phép thi và cấp lại nếu trước đó từng trốn nộp phạt hay không?

Anh Phùng Hữu Thành ở quận Ba Đình (Hà Nội) bị CSGT lập biên bản xử phạt hành chính 800.000 đồng do vi phạm đi sai làn đường và tịch thu GPLX. Do mất phiếu thu xử phạt hành chính, đến thời hạn nộp phạt nhưng không đến trụ sở Đội 2 Phòng CSGT Hà Nội nộp, anh Thành không được CSGT trả GPLX.  

Chia sẻ, anh Thành cho hay: "Do phải đi công tác, 6 tháng sau mới đến trụ sở CSGT xin lại phiếu thu, nhưng không được giải quyết, nên “bỏ cuộc”. Chắc đợi thời gian nữa, sẽ đi thi lại để xin cấp GPLX mới…". Anh Thành là một trong số hàng nghìn trường hợp lái xe bị CSGT tạm giữ GPLX “bất đắc dĩ”, vì quá thời hạn không nộp phạt để nhận lại. 

Còn theo Trung tá Nguyễn Trung Thành, Đội trưởng Đội CSGT số 6 (Phòng CSGT Công an Hà Nội), Đội hiện đang tạm giữ hơn 1.000 GPLX xe gắn máy, mô tô (chiếm khoảng 80% số GPLX). Thậm chí, có trường hợp người vi phạm bị tạm giữ GPLX từ năm 2010, nhưng hiện vẫn không đến giải quyết.

Theo Trung tá Nguyễn Trung Thành, việc có nhiều cơ sở ở Hà Nội và các tỉnh lân cận quảng cáo đào tạo lái xe và cấp GPLX đang tạo điều kiện cho nhiều lái xe chây ì, trốn nộp phạt và chờ làm GPLX mới. Thực tế này cần phải siết chặt. 

Phòng CSGT Hà Nội thống kê, các Đội CSGT hiện tạm giữ hàng chục nghìn GPLX bị bỏ lại do người vi phạm không đến xử lý, mặc dù các Đội đều gửi thông báo thường xuyên tới lái xe vi phạm, tuy nhiên, nhiều người vi phạm phớt lờ.

Ngoài nguyên nhân chủ quan là các lái xe thiếu ý thức nộp phạt và lấy lại hồ sơ, thì công tác quản lý nhà nước giữa các đơn vị chức năng chưa chặt chẽ, chồng chéo và công tác cưỡng chế vi phạm hạn chế, chưa đủ sức răn đe.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Thắng Quân, Vụ trưởng Vụ Phương tiện và Người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho biết: Thông tư liên tịch 01 Bộ GTVT - Bộ Công an quy định chỉ trao đổi thông tin cho ngành GTVT đối với trường hợp người vi phạm bị tước quyền sử dụng GPLX. 

Bằng lái xe sẽ không được cấp lại nếu bỏ bằng lái, trốn nộp phạt-2

Đề xuất không cấp lại GPLX trường hợp vi phạm và trốn nộp phạt.

Tổng cục đã xây dựng hệ cơ sở dữ liệu quản lý GPLX từ tháng 7/2012. Phần mềm này giúp lực lượng CSGT có thể cập nhật ngay vi phạm.

Tuy nhiên, hiện các quyết định xử phạt chủ yếu được gửi bằng văn bản đến các Sở GTVT hoặc Tổng cục Đường bộ Việt Nam cập nhật. Do vậy, nhiều quyết định xử phạt gửi đến người vi phạm thì đã quá thời gian 2 tháng xác minh theo quy định, nên phải cấp lại GPLX cho người vi phạm. 

Nhiều ý kiến các Đội CSGT cho rằng, việc thiếu liên kết thông tin giữa các cơ quan chức năng với cơ quan công an đã dẫn đến tình trạng lỏng lẻo trong quản lý. Do vậy, cần phải siết chặt lại khâu tổ chức thi sát hạch, cấp GPLX.

Bên cạnh việc đồng bộ hóa cơ sở dữ liệu trong việc quản lý các trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ, Tổng cục Đường bộ Việt Nam và các Sở GTVT cần sớm ban hành các quy định có tính răn đe đối với các trường hợp vi phạm, tránh “nhờn” luật.

“Ngoài quy định 2 tháng xác minh nguyên nhân lái xe mất GPLX, cơ quan quản lý cấp đổi GPLX, các Sở GTVT phải rà soát, tra cứu xem người đó đã từng có GPLX chưa. Trường hợp đã có GPLX thì lý do vì sao lại phải xin cấp lại hoặc phối hợp chặt chẽ với cơ quan công an xem GPLX đó bị tạm giữ ở đâu, nếu trường hợp vi phạm không đến xử lý thì không cấp GPLX mới, để đảm bảo việc thi hành quyết định xử phạt nghiêm minh và hạn chế việc lái xe bỏ GPLX, cũng như siết chặt công tác quản lý đào tạo cấp GPLX… ”, đại diện Phòng CSGT Hà Nội đề xuất.

1. Bị CSGT giữ bằng lái, có được làm thủ tục cấp lại hay không?

Về nguyên tắc, nếu không nộp phạt theo quy định mà làm hồ sơ thi lại bằng lái xe mới, khi nộp hồ sơ thi lại, cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra tính xác thực của bằng lái xem có mất thật hay không và kiểm tra các dữ liệu liên quan.

Khi phát hiện GPLX cũ bị CSGT tạm giữ để xử lý lỗi vi phạm giao thông, việc cố tình khai báo mất hoặc có hành vi gian dối khác sẽ bị thu hồi GPLX và hồ sơ gốc, thậm chí có thể bị thu GPLX vĩnh viễn.

Mức xử phạt đối với hành vi này sẽ bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng và bị tịch thu các giấy tờ, tài liệu giả mạo đối với cá nhân khai báo không đúng sự thật hoặc sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả để được học, kiểm tra, sát hạch cấp mới, cấp lại Giấy phép lái xe, chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ (theo Điểm g, khoản 3, Điều 37 Nghị định 100 quy định về xử phạt hành vi vi phạm đào tạo và sát hạch lái xe).

Lưu ý, GPLX được cấp lại mặc dù có chung số với GPLX cũ nhưng số phôi hoàn toàn khác. Trong cơ sở dữ liệu của CSGT chỉ lưu lại số phôi của GPLX được cấp lần cuối cùng nên nếu sử dụng GPLX báo mất sẽ không khó để lực lượng chức năng phát hiện và xử lý theo quy định.

Cũng theo khoản 2, Điều 36 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT về việc cấp lại giấy phép lái xe ghi rõ, người có giấy phép lái xe bị mất, còn thời hạn sử dụng hoặc quá thời hạn sử dụng dưới 03 tháng, được xét cấp lại giấy phép lái xe.

Sau thời gian 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ, chụp ảnh và nộp lệ phí theo quy định, nếu không phát hiện giấy phép lái xe đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý; có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, thì được cấp lại giấy phép lái xe.

Ngoài ra, trong thời hạn bị CSGT tạm giữ GPLX, người vi phạm vẫn được điều khiển phương tiện, việc tạm giữ GPLX không làm ảnh hưởng đến quyền sử dụng giấy phép mà chỉ đảm bảo nộp phạt đúng hạn.

Nếu quá thời hạn đến giải quyết vụ việc mà người vi phạm chưa đến để giải quyết vụ việc và vẫn tiếp tục điều khiển phương tiện tham gia giao thông sẽ bị áp dụng xử phạt về lỗi không có giấy tờ xe.

Còn trường hợp bị tước GPLX thì người vi phạm không được phép tham gia giao thông.

2. Các trường hợp được phép làm lại giấy tờ xe

Hỏi: GPLX máy của tôi bị giữ vào tháng 6/2014 vì lỗi vi phạm tốc độ (chạy 50 km/h), đến nay chưa nộp phạt và lấy ra vì một số lý do.

Xin hỏi bây giờ tôi muốn làm bằng lái xe loại PET mới thì cần làm những thủ tục gì, trình tự như thế nào, xin được hướng dẫn.

Trả lời:

Thông tư 58/2015/TT-BGTVT ban hành ngày 20/10/2015 quy định đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe cơ giới quy định về cấp lại giấy phép lái xe như sau:

1. Người có giấy phép lái xe quá thời hạn sử dụng

Quá từ 03 tháng đến dưới 01 năm, kề từ ngày hết hạn, phải sát hạch lại lý thuyết để cấp lại giấy phép lái xe; Quá từ 01 năm trở lên, kể từ ngày hết hạn, phải sát hạch lại cả lý thuyết và thực hành để cấp lại giấy phép lái xe.

2. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, còn thời hạn sử dụng hoặc quá thời hạn sử dụng dưới 03 tháng, còn hồ sơ gốc, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, nếu không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ theo quy định, được xét cấp lại giấy phép lái xe.

Khi đến nộp hồ sơ cấp lại giấy phép lái xe, người lái xe được cơ quan cấp giấy phép lái xe chụp ảnh trực tiếp và phải xuất trình giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu (đối với người nước ngoài) để đối chiếu.

3. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, còn thời hạn sử dụng hoặc quá thời hạn sử dụng dưới 03 tháng, không còn hồ sơ gốc, có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, nếu không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ theo quy định, được xét cấp lại giấy phép lái xe.

Khi đến nộp hồ sơ cấp lại giấy phép lái xe, người lái xe được cơ quan cấp giấy phép lái xe chụp ảnh trực tiếp và phải xuất trình giấy chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu (đối với người nước ngoài) để đối chiếu.

4. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, quá thời hạn sử dụng từ 03 tháng đến dưới 01 năm, còn hồ sơ gốc, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, nếu không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ theo quy định, phải dự sát hạch lại lý thuyết để cấp lại giấy phép lái xe;

5. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, quá thời hạn sử dụng từ 03 tháng đến dưới 01 năm, không còn hồ sơ gốc, có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, nếu không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định, phải dự sát hạch lại lý thuyết để cấp lại giấy phép lái xe;

6. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, quá thời hạn sử dụng từ 01 năm trở lên, còn hồ sơ gốc hoặc không còn hồ sơ gốc, có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, nếu không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ theo quy định, phải sát hạch lại cả lý thuyết và thực hành để cấp lại giấy phép lái xe.

7. Người có giấy phép lái xe bị mất lần thứ hai trong thời hạn 02 năm kể từ ngày cấp lại cho giấy phép lái xe bị mất lần thứ nhất, nếu có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hợp lệ theo quy định, phải sát hạch lại lý thuyết để cấp lại giấy phép lái xe;

8. Người có giấy phép lái xe bị mất từ lần thứ ba trở lên trong thời hạn 02 năm kể từ ngày cấp lại cho giấy phép lái xe bị mất lần thứ hai, nếu có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, khi tra cứu vi phạm của người lái xe trong Cơ sở dữ liệu quản lý giấy phép lái xe thống nhất toàn quốc, không phát hiện đang bị các cơ quan có thẩm quyền thu giữ, xử lý, sau 02 tháng kể từ ngày nộp đủ hồ sơ theo quy định, phải sát hạch lại cả lý thuyết và thực hành để cấp lại giấy phép lái xe.

9. Người bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe không thời hạn, sau thời hạn 01 năm kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền ra quyết định tước quyền sử dụng giấy phép lái xe không thời hạn, nếu có nhu cầu, được dự học lại pháp luật giao thông đường bộ, đạo đức người lái xe, được kiểm tra và có chứng nhận của cơ sở đào tạo lái xe đã hoàn thành nội dung học và nộp đủ hồ sơ theo quy định thì được dự sát hạch lại cả lý thuyết và thực hành để cấp lại giấy phép lái xe.

Theo đó, ngày trúng tuyển ghi tại mặt sau giấy phép lái xe cấp lại (phục hồi), được tính theo ngày trúng tuyển của giấy phép lái xe cũ. Thời gian cấp lại giấy phép lái xe thực hiện như đối với cấp mới. Khi cấp lại giấy phép lái xe, cơ quan quản lý cấp giấy phép lái xe phải cắt góc giấy phép lái xe cũ (nếu có).

Người dự sát hạch lại có nhu cầu ôn tập, đăng ký với các cơ sở đào tạo lái xe để được hướng dẫn ôn tập, phải nộp phí ôn tập theo quy định của Bộ Tài chính, không phải học lại theo chương trình đào tạo. Người có giấy phép lái xe còn thời hạn sử dụng, nhưng không còn hồ sơ gốc, có tên trong hồ sơ của cơ quan quản lý sát hạch, nếu có nhu cầu được lập lại hồ sơ gốc.

Theo đó, trường hợp bị công an tịch thu giấy phép lái xe khi vi phạm giao thông đường bộ không thuộc trường hợp được cấp lại giấy phép, do đó người điều khiển phương tiện không thể làm hồ sơ để xin cấp lại giấy phép mặc dù còn hồ sơ gốc.

Cần lưu ý là khi cơ quan công an thu giấy phép lái xe, việc tịch thu sẽ được lưu trữ chi tiết trong biên bản và hồ sơ. Trường hợp này người điều khiển phương tiện nên thu xếp thời gian và công việc để đến nơi thu giữ giấy phép để nhận lại.

Như vậy với trường hợp trên muốn làm bằng lái xe loại PET mới phải đến nơi thu giữ giấy phép để nhận lại và nộp phạt theo đúng quy định sau đó mới làm thủ tục đổi giấy phép lái xe vật liệu PET.

3. Hồ sơ cấp, đổi giấy phép lái xe vật liệu PET

Theo quy định mới của Bộ trưởng Bộ GTVT quy định: Người lái xe lập 1 bộ hồ sơ gửi trực tiếp tại Tổng cục Đường bộ VN hoặc Sở GTVT, gồm:

  • Đơn đề nghị đổi, cấp lại GPLX (theo mẫu).
  • Giấy chứng nhận sức khỏe do BVĐK cấp Quận, huyện trở lên cấp (trong vòng 3 tháng).
  • Bản sao (photo) giấy phép lái xe (cũ), CMND.
  • 2 ảnh màu cỡ 3 x 4 cm.
  • Bản chính hồ sơ gốc phù hợp với GPLX.
  • Khi đến đổi GPLX, người lái xe xuất trình GPLX (cũ), giấy CMND hoặc hộ chiếu để đối chiếu.
  • Lệ phí cấp đổi GPLX theo mẫu mới là 135.000 đồng/giấy phép.
  • Lệ phí khám sức khỏe: 20.000 - 40.000 đồng/người

Theo: baodansinh và hoatieu