Thời gian gần đây xuất hiện rất nhiều cuộc gọi phản ánh về việc bị lừa đảo xin số tài khoản ngân hàng. Vậy chiêu trò lừa đảo này là thế nào? Người dân cần làm gì để không bị mắc bẫy? Cùng luật sư Cần Thơ Luật Khôi Luân tìm hiểu về vấn đề này.
Số tài khoản ngân hàng gồm một dãy số có vai trò dùng để nhận và chuyển tiền, thực hiện các giao dịch thanh toán. Bởi vậy, việc cung cấp số tài khoản ngân hàng cho người khác để trả tiền, nhận lương, vay tiền… là điều dễ hiểu.
Tuy vậy, các ngân hàng hiện nay vẫn khuyến cáo người dân nên hạn chế để lộ thông tin về số tài khoản ngân hàng cho người lạ, nhất là trên không gian mạng. Bởi lẽ, nhiều đối tượng lừa đảo sẽ lợi dụng số tài khoản để lộ thực hiện hành vi lừa đảo nhằm chiếm đoạt tiền. Có thể điểm qua một số chiêu trò lừa đảo từ số tài khoản ngân hàng sau:
- Cách thức 01: Yêu cầu khách hàng truy cập vào các đường link xác nhận chuyển tiền
+ Sau khi có được số tài khoản của “con mồi” (thường là những người nội trợ, hiền lành, nhẹ dạ cả tin…), kẻ gian sẽ chuyển một khoản tiền nhỏ vào tài khoản của người này, sau đó giả làm nhân viên ngân hàng gọi điện, gửi tin nhắn cho khách hàng để thông báo giao dịch chuyển tiền bị treo và yêu cầu khách hàng truy cập vào đường link trong tin nhắn để xác nhận thông tin, mở khóa lệnh chuyển tiền...
Đường link này sẽ dẫn dụ khách hàng cung cấp các thông tin bảo mật như: Tên truy cập, mật khẩu, mã OTP… sau đó chiếm quyền kiểm soát tài khoản và rút tiền.
+ Giả mạo ngân hàng gửi email để thông báo khách hàng nhận được một khoản tiền và yêu cầu khách hàng xác nhận giao dịch bằng cách truy cập vào tệp hoặc đường link có chứa mã độc gửi kèm trong email nhằm chiếm đoạt thông tin và tiền trong tài khoản.
+ Các đối tượng này tìm những shop bán hàng online trên Facebook, sau đó nhắn tin hỏi mua hàng và nói dối là đang ở bên nước ngoài, yêu cầu các shop bán hàng đưa số tài khoản để họ chuyển tiền từ nước ngoài về.
Tiếp theo, chúng sẽ gửi cho các shop đường link, nói là truy cập vào đường link đó để nhận tiền chuyển khoản từ nước ngoài về, trong đường link này sẽ yêu cầu nhập số tài khoản và mã OTP…
- Cách thức 02: Lừa đảo bằng thủ đoạn chuyển nhầm tiền vào tài khoản
Theo đó, các đối tượng sẽ vờ chuyển nhầm một khoản tiền vào tài khoản của khách hàng với nội dung cho vay, sau một thời gian, người này sẽ gọi điện đòi tiền cùng với lãi vay.
Hoặc, đối tượng lừa đảo giả danh nhân viên ngân hàng thông báo có người chuyển nhầm tiền vào tài khoản của khách hàng và hướng dẫn thủ tục hoàn trả, sau đó gửi đường link yêu cầu khách hàng điền thông tin cá nhân gồm các thông tin bảo mật và chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Từ những chiêu thức lừa đảo trên, để không trở thành “nạn nhân” của các vụ lừa đảo, khách hàng cần lưu ý:
- Tuyệt đối không cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu đăng nhập, mã OTP của dịch vụ Ngân hàng điện tử cho bất kỳ ai, kể cả người tự xưng là nhân viên ngân hàng.
- Tuyệt đối không bấm vào các đường link lạ được gửi qua tin nhắn, email, mạng xã hội.
- Khi cần xác thực thông tin, có thể liên hệ trực tiếp với ngân hàng (qua hotline hoặc đến ngân hàng) để được hỗ trợ, không làm theo hướng dẫn của người lạ, số điện thoại mang đầu số lạ.
- Hạn chế công khai số tài khoản cho người lạ, trên không gian mạng…
Khi không may trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo xin số tài khoản, người bị hại cần bình tĩnh thực hiện các bước sau:
- Bước 01: Liên hệ với ngân hàng để tiến hành xác minh
Do đây là vụ việc lừa đảo liên quan đến giao dịch ngân hàng, do đó khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo bạn cần liên hệ với phía ngân hàng để được hỗ trợ.
Ví dụ, khi bị lừa đảo rút tiền trong tài khoản, cần yêu cầu ngân hàng phong tỏa tài khoản (vì có thể kẻ gian sẽ tiếp dục dùng thông tin có được để rút tiền), đồng thời xác minh rõ thông tin liên quan đến giao dịch: Thời gian rút/chuyển tiền, số tiền bị rút,…
- Bước 02: Thu thập chứng cứ, tài liệu liên quan đến hành vi lừa đảo
Chứng cứ, tài liệu ở đây có thể bao gồm: Hình ảnh, tin nhắn, file ghi âm, ghi hình, các tài liệu mà ngân hàng cung cấp… có liên quan đến hành vi lừa đảo. Chứng cứ, tài liệu càng rõ ràng thì càng tạo thuận lợi cho quá trình điều tra.
- Bước 03: Tố cáo tới cơ quan công an
Cụ thể, Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an, Trạm Công an... nơi nạn nhân cư trú sẽ có thẩm quyền tiếp nhận tố giác, tin báo tội phạm (theo Điều 145 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và Thông tư liên tịch số 01/2017).
Tài liệu cần mang theo gồm:
- Đơn trình báo vụ việc;
- Giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân...
- Các tài liệu, chứng cứ có liên quan.
Cơ quan công an sẽ căn cứ vào tài liệu, chứng cứ mà nạn nhân cung cấp để tiến hành xác minh, điều tra vụ việc.
Bên cạnh đó, nạn nhân còn có thể trình báo lừa đảo qua đường dây nóng của cơ quan Công an.
Tại Điều 11 Thông tư liên tịch số 01/2017 quy định về thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm như sau:
- Với các tin báo tội phạm thông thường: Không quá 20 ngày kể từ ngày cơ quan có thẩm quyền nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
- Đối với tố giác, tin báo về tội phạm có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm: Có thể kéo dài thời hạn giải quyết nhưng không quá 02 tháng kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm.
Đồng thời, theo điểm b khoản 5 Điều 8 Thông tư liên tịch số 01/2017 được sửa đổi tại Điều 1 Thông tư liên tịch số 01/2021, thời hạn kể từ khi Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an tiếp nhận đến khi chuyển tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền không quá 07 ngày.
Trạm Công an khi tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm thì lập biên bản tiếp nhận và chuyển ngay tố giác, tin báo về tội phạm kèm theo tài liệu, đồ vật có liên quan cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền trong thời hạn không quá 24 giờ kể từ khi tiếp nhận.
Như vậy, thời gian giải quyết tin báo tội phạm sẽ thường mất khoảng vài tuần. Tuy nhiên, các đối tượng lừa đảo thường ẩn danh hoặc giả mạo, sau khi chiếm đoạt tài sản sẽ xóa liên hệ nên việc tìm kiếm thông tin người lừa đảo gặp nhiều khó khăn. Do đó, thời gian điều tra có thể sẽ kéo dài hơn so với quy định.
Nguồn: luatvietnam.vn
